Ksylitol jest polihydroksylowym alkoholem pięciowęglowym, który może być używany jako zamiennik cukru. W porównaniu do glukozy i sacharozy ma znacznie niższy IG=7 oraz kaloryczność (234 kcal w 100 g). W organizmie wchłania się słabo w jelicie cienkim, na całej długości jelita, ulega metabolizmowi do pochodnych aldehydu glicerynowego oraz może być włączona w cykl glikolizy lub glukoneogenezy. Może powodować wzdęcia, ból brzucha, biegunkę, ostrożnie powinni ją spożywać osoby chorujące na colitis i irritable bowel syndrome. Ksylitol działa także bakteriostatycznie w jamie ustnej i nie zwiększa ryzyka rozwoju próchnicy. Nie ma ustalonego górnego zakresu spożycia, ale trzeb mieć na uwadze objawy ze strony przewodu pokarmowego. Na niektórych stronach internetowych i z informacji podawanych przez producentów, ksylitol nie fermentuje. Dotyczy to tylko jamy ustnej. W jelitach może ulegać fermentacji i działa osmotycznie, dlatego zaliczany jest do fermentujących alkoholi (FODMAPS).
Cukierki lukrecjowe, zawierające glicyryzyniany, mają słodki posmak. Mogą działać wykrztuśnie, przeciwzapalnie na błonę śluzową żołądka, ale przyjmowane często zwiększają utratę potasu z moczem i mogą powodować nadciśnienie. Nie powinny ich stosować osoby przyjmujące leki moczopędne i obniżające ciśnienie tętnicze krwi. Można spożywać kilka cukierków lukrecjowych w tygodniu, przy częstym spożywaniu preparatów zawierających lukrecję, po miesiącu należy zrobić miesiąc przerwy lub suplementować potas i kontrolować ciśnienie tętnicze krwi.
Chałwa jest mieszaniną karmelu i zmiażdżonych nasion oleistych, takich jak sezam, ale może zawierać także emulgatory i saponiny, zwłaszcza z mydlnicy lekarskiej. Chałwa zawiera około 30% cukru (dla porównania miód - 70-80%), kwasy tłuszczowe, prowitaminę A, błonnik i tokoferole. Posiada średni lub niski indeks glikemiczny. Może być spożywana od czasu do czasu, na przykład 1-2 chałwy w tygodniu.
Gorzka czekolada, zawierająca ponad 70% miazgi kakaowej, może być zaliczona do superżywności. Zawiera PEA, jednak bez większego wpływu na CUN, szybko rozkładaną przez MAO-B jelitowe. Miazga kakaowa jest silnym przeciwutleniaczem, zawiera także witaminy z grupy B oraz niewielkie ilości magnezu, potasu, chlorków i żelaza. Gorzką czekoladę można spożywać codziennie 2-3 kostki. Najlepiej nie bezpośrednio przed snem, ponieważ ze względu na zawartość kofeiny i teobrominy, może utrudniać zasypianie. Ze względu na zawartość związków polifenolowych i garbników, lepiej unikać jednoczesnego przyjmowania leków, w tym antybiotyków i suplementów diety.
Uwaga! Do zdrowych słodyczy nie zaliczyłem miodu ani suszonych owoców, ponieważ zawierają dużo fruktozy i innych cukrów (powyżej 60% w suchej masie). Ich spożycie powinno być zdecydowanie ograniczane. Spożywanie codziennie większej ilości miodu (powyżej 3 łyżek stołowych) może działać niekorzystnie na organizm, zwłaszcza przy dodatkowym spożyciu cukru z innych źródeł. W okresie przeziębienia i grypy można przez krótki czas te dawki zwiększyć (jednak miód nie leczy ani grypy, ani przeziębienia, co najwyżej może łagodzić ich objawy!). Warto wybierać inne produkty pszczele, np. propolis lub pyłek kwiatowy, jednak należy pamiętać, że można być na nie uczulonym.
